Η εκτέλεση των πατριωτών στον Καρατζά
Η εκτέλεση των 24 στο Καρατζά στις 5 Ιουνίου 1944
Τον Ιούνιο του 1944, στην περιοχή από το Λυγουριό έως το Κρανίδι και την Ερμιόνη, δρούσε ο 5ος Λόχος του 6ου συντάγματος του ΕΛΑΣ, που είχε έδρα την Κόρινθο. Παράλληλα υπήρχαν βάσεις του ΕΛΑΝ (ναυτικό του ΕΛΑΣ) το οποίο παρεμπόδιζε τον ανεφοδιασμό των γερμανικών στρατευμάτων της Κρήτης, καταλαμβάνοντας πολλά πλοιάρια που είχαν προορισμό το νησί.
Υπήρχαν ακόμη δυνάμεις του Εφεδρικού Απελευθερωτικού Στρατού στις οποίες ανήκαν αρκετοί από τους κατοίκους των χωριών Αγία Ελένη (Μπάφι), Καραντζά, Τραχειά και Κολιάκι.
Οι δυνάμεις αυτές κατάφεραν να πετύχουν την παράδοση 80-100 Ιταλών -με τον οπλισμό και τα εφόδιά τους- τον Οκτώβριο του 1943- την περίοδο της συνθηκολόγησης της Φασιστικής Ιταλίας. Ήταν μια φρουρά της Επιδαύρου που δεν ήθελε να συνεργαστεί με τα γερμανικά στρατεύματα. Και ύστερα από διαπραγματεύσεις με τον Βασίλη Μπούρα, από την Τραχειά, παραδόθηκαν, και προωθήθηκαν στη Μέση Ανατολή.
Τότε ο ΕΛΑΣ προσπάθησε να δημιουργήσει αντίσταση στον Καραντζά, στρατολογώντας, όλους τους άνδρες κατοίκους του χωριού.
Το γεγονός αυτό, αλλά και η εν γένει δράση του ΕΛΑΣ, οδήγησε τους Γερμανούς σε μεγάλη εκκαθαριστική επιχείρηση από το Ναύπλιο ως την Ερμιονίδα. Στην πορεία τους πέρασαν από το Λυγουριό , το Κολιάκι, την Τραχειά, την Αγία Ελένη και τον Καραντζά.
Πρώτα συνέλαβαν τον 18χρονο γιο του Νίκου Μπούρα, το Βασίλη, τον οποίο κρέμασαν στο δρόμο Τραχειάς – Κρανιδίου, στη θέση Νιχωρίτικα, αφού πρώτα τον βασάνισαν απάνθρωπα. Τον άφησαν κρεμασμένο τρεις ημέρες και μετά, στις 4 Ιουνίου 1944, πήγαν στον Καραντζά, συγκέντρωσαν όλους τους άντρες του χωριού, και τους έκλεισαν σε μια αποθήκη. Λέγεται ότι οι συλληφθέντες μπορούσαν να διαφύγουν, αλλά αποφάσισαν να θυσιαστούν για να μην ξεσπάσουν οι Γερμανοί στις γυναίκες και στα παιδιά.
Την επομένη, 5 Ιουνίου, από τους 80 άνδρες, διάλεξαν 23, ηλικίας 18-55 ετών, τους οδήγησαν στον ξεροπόταμο, που βρίσκεται κοντά στο δρόμο Τραχειάς- Κρανιδίου, στο συνοικισμό Νιχώρι. Τους έβαλαν σε δύο σειρές, αλλά λίγο πριν δοθεί η εντολή εκτέλεσης, ορισμένοι έκαναν μια τελευταία προσπάθεια να σωθούν: πήδηξαν μέσα στην πυκνή βλάστηση της περιοχής. Οι υπόλοιποι δέχτηκαν τις ριπές του οπλοπολυβόλου. Τελικά έξι σώθηκαν και αναφέρονται πιο κάτω. Μεταξύ αυτών ο Θεοδωρόπουλος, που ένας ταγματασφαλίτης είπε στον άλλο, όταν πήγαν να ρίξουν τη χαριστική βολή: άστον δε σου φτάνει τόσο αίμα. Κι ακόμη ο Γεώργιος Αθ. Μπάκας, που ο Γερμανός, ίσως Αυστριακός, δεν τούριξε τη χαριστική βολή. Σήμερα στο σημείο αυτό υπάρχει λιτή αναθηματική μαρμάρινη πλάκα.
Οι εκτελεσθέντες είναι:
1.-Μπούρας Βασίλειος του Νικολάου (απαγχονίστηκε) 18 ετών
2.-Ανδριανός Ευάγγελος του Αθαν.18 ετών
3.-Γιακουμής Παναγιώτης του Κων. 32 ετών
4.-Γιακουμής Παναγιώτης του Χαρ.29 ετών
5.-Δανόπουλος Κοσμάς του Μωυσή, 22 ετών
6.-Δανόπουλος Μωυσής του Φιλίππου, 49 ετών
7.-Δερματάς Αθανάσιος του Κων.,41ετών
8.-Λεβέντης Ανάργυρος του Ιωαν., 28ετών
9.-Λιβανός Παναγιώτης του Γεωργ., 30 ετών
10.-Μούγιος Αθανάσιος του Δημ. 25 ετών
11.-Μούγιος Νικόλαος του Δημ. 32 ετών
12.-Μούγιος Γεώργιος του του Ιωαν. 21 ετών
13.-Μπάκας Αθανασιος του Γεωργίου, 29 ετών
14.-Μπάκας Κωνσταντίνος του Γεωργίου, 23 ετών
15.-Μπελεσιώτης Ανάργυρος του Αντων.21 ετών
16.-Μπελεσιώτης Αντώνιος του Αθαν. 55 ετών
17.-Σαχίνης Κωνσταντίνος του Σταύρου, 27ετών
18.-Σαχίνης Σταμάτης του Σταύρου, 33 ετών
ΔΙΑΣΩΘΕΝΤΕΣ:
1. Ανδριανός Γεώργιος του Αθαν.
2. Θεοδωρόπουλος Σταμάτης του Αριστείδη
3. Λεβέντης χρήστος του Ιωάννου, αδελφός του εκτελεσθέντος Ανάργυρου
4. Μπάκας Γεώργιος του Αθανασίου
5. Μπάκας Κωνσταντίνος του Αθανασίου
6. Σαχίνης Παναγιώτης του Σταύρου, αδελφός των Κωνσταντίνου και Σταμάτη.
Ο ΜΠΑΜΠΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙ
5 Ιουνίου 1944
Σαν σήμερα πριν από 76 χρόνια, στη θέση Νιχωρίτικα Τραχειάς Αργολίδας εκτελέστηκαν 17 πατριώτες από τον Καρατζά Τροιζηνίας στα πλαίσια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής.
«Σε τούτο τον τόπο όπου θα ‘πρεπε να καίει καντήλι της μνήμης άσβεστο, εδώ όπου θα όφειλαν προσκύνημα σεμνό οι νεότερες γενιές, εδώ που θα ‘πρεπε να αντάμωναν τα νιάτα της περιοχής … εδώ που θα ‘πρεπε οι μνήμες να πυρπολούν τις ψυχές μας, εδώ βασίλεψε η απόλυτη σιωπή. Ένα καντήλι δεν άναψε, ένα στεφάνι δεν άγγιξε τα ματωμένα χώματα, ένας λόγος δοξαστικός δεν αντήχησε στη ρεματιά που δέχτηκε τα άψυχα κορμιά. Πενήντα και κάτι χρόνια ένοχης σιωπής … »
Με αυτά ακριβώς τα λόγια άρχισα την ομιλία μου στην πρώτη, μεγαλειώδη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 1/6/1997 για να τιμηθεί η υπέρτατη θυσία των 17 παλικαριών από τον Καρατζά που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα, θύματα της ναζιστικής θηριωδίας, στην περιοχή Νιχώρι.
Μαζί τιμήθηκε και η μνήμη του 18χρονου Βασίλη Μπούρα τον οποίο συνέλαβαν τρεις μέρες νωρίτερα και αφού τον βασάνισαν απάνθρωπα, τον κρέμασαν αφήνοντάς τον επί τριήμερο σε κοινή θέα προς παραδειγματισμό.
Η ευθύνη του οικείου Δήμου* να «αποσπάσει» την εκδήλωση από το φυσικό της χώρο που δεν είναι άλλος από τον τόπο θυσίας και να την προσαρμόσει στα δικά του μέτρα, συνέβαλε καταλυτικά στην απομείωσή της.
Αποτελεί πανελλαδική πρωτοτυπία να μην αποδίδεται η τιμή στους νεκρούς εκεί ακριβώς όπου έπεσαν και στο σημείο αυτό να μην υπάρχει τίποτα πλέον παρά τα απομεινάρια των προσπαθειών μιας ομάδας εκπαιδευτικών και μιας φούχτας πολιτών που πάσχισαν κόντρα σε όλους και σε όλα για την ανάδειξη της μεγάλης θυσίας
Στη φωτογραφία παρακάτω απεικονίζεται με τον πλέον εμφατικό τρόπο το αποτέλεσμα της εγκατάλειψης του τόπου θυσίας διά χειρός συμπολιτών μας που διακρίνονται για τα ένθερμα «δημοκρατικά» τους αισθήματα …
«Μνημείο» αδιαφορίας και αβελτηρίας, καρφί στο μάτι της τοπικής κοινωνίας και των αρχόντων της.
Διαχρονικά…
*Από την πλευρά δε της νέας διοίκησης του δήμου Τροιζηνίας – Μεθάνων απόλυτη σιωπή. Σαν κι εκείνη τόσων χρόνων…
ΥΓ. Ξεχωριστή αναφορά οφείλουμε να κάνουμε στον μακαριστό ιερέα της περιοχής Θεόδωρο Τσουκάτο, τον παπά Θόδωρο όλων μας. Εις πείσμα του συντηρητικού έως και ακροδεξιού κατεστημένου της περιοχής ο τολμητίας ιερέας ετέλεσε το πρώτο τρισάγιο στον τόπο θυσίας των ηρώων αψηφώντας τους κινδύνους. Αποτέλεσμα της γενναίας του πράξης ήταν η τιμωρία του από τον τότε μητροπολίτη Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Ιερόθεο…
